Na skróty
Cudowna cebula
Cebula (Allium Cepa) – wywodzi się z Azji i należy do roślin czosnkowatych. Jest powszechnie uprawiana i spożywana w większości krajów europejskich, głównie jako dodatek do drugich dań. Charakteryzuje się ostrym, bardzo charakterystycznym smakiem i zapachem. Cebula zawiera wiele cennych substancji o właściwościach prozdrowotnych m.in.: dwusiarczek alillo-propylowy, szereg minerałów, witaminy z grupy B, flawonoidy – w tym dobroczynnie działającą na układ krwionośny kwercetynę.

Najpopularniejsze odmiany cebuli to:
- Cebula zwykła – charakteryzuje się najostrzejszym smakiem. Posiada najsilniejsze właściwości zdrowotne spośród wszystkich odmian cebuli. W Polsce jest to najpopularniejszy rodzaj cebuli.
- Cebula czerwona – kształtem przypomina cebulę zwykłą, jednak jej łuski są koloru czerwonego, a wnętrze biało-fioletowe. Uważana za nieco delikatniejszą w smaku w porównaniu do cebuli białej. Szybciej ulega zepsuciu w porównaniu do cebuli zwykłej.
- Szalotka (czosnek askaloński) – jest mniejsza od zwykłej cebuli, podobnie jak czosnek zawiera charakterystyczne ząbki i odznacza się łagodniejszym
smakiem.
- Dymka – posiada czerwone łupiny, jest mniejsza, niż cebula zwykła i posiada łagodniejszy smak.
- Cebula perłowa – jej łupiny mają charakterystyczny biało-perłowy kolor. Stanowi jedną z najdelikatniejszych w smaku odmian cebuli. Znacznie szybciej ulega zepsuciu, z tego względu po rozkrojeniu najlepiej jest przechowywać ją nie dłużej niż 2-3 dni.
Właściwości zdrowotne cebuli
Cebula od tysiącleci była stosowana w leczeniu przeróżnych dolegliwości. Wyniki współczesnych badań potwierdzają wiele, znanych od lat właściwości zdrowotnych cebuli, co sprawia, że podobnie jak nasi przodkowie sprzed tysięcy lat do dziś stosujemy ją pomocniczo przy leczeniu wielu schorzeń, min.:
- przeziębień
- chorób skóry takich jak: trądzik różowaty, oparzenia, odmrożenia, czy wrzody.
Nowością jednak okazały się odkryte w ostatnich latach, lecznicze właściwości cebuli dotyczące chorób sercowo-naczyniowych.
Kilka słów o zaskakującym odkryciu…
Amerykański lekarz – prof Gurewich, zainspirowany przekazami medycyny ludowej, jak również współczesnymi zaleceniami niektórych niekonwencjonalnych kardiologów postanowił zastosować cebulę wśród swoich pacjentów, cierpiących na choroby serca. Po kilku miesiącach spożywania 1 cebuli dziennie lub przyjmowaniu syropu z cebuli, okazało się, że wyniki krwi większości pacjentów (ok 70-75%) uległy znacznej poprawie: poziom dobroczynnego cholesterolu HDL wzrósł średnio aż o 30%, a poziom szkodliwego cholesterolu LDL nieznacznie się obniżał. Wśród pacjentów którzy przerwali terapię cebulową dochodziło do pogorszenia się wyników krwi, tak, że poziom cholesterolu wracał mniej więcej do poziomów zbliżonych z okresu przed stosowaniem cebuli.
W wyniku dalszych badań okazało się, że już pół surowej cebuli dziennie wykazuje korzystne działanie na wzrost poziomu cholesterolu HDL. Do tej pory istnieje jednak wiele kontrowersji na temat tego, jakie związki cebuli są odpowiedzialne za to wyjątkowe działanie. Odkryto natomiast, że najlepsze działanie na wzrost stężenia cholesterolu HDL we krwi miało spożywanie surowej, najostrzejszej cebuli – cebula gotowana lub perłowa – łagodniejsza, nie wykazywały tak znaczącego efektu.
Pozostałe zdrowotne właściwości cebuli
Działanie przeciwkrzepliwe
Dzięki zawartości adenozyny cebula zapobiega zlepianiu się płytek krwi i tworzeniu się skrzepów krwi. Gotowanie nie nieuczynniania adenozyny, zatem działanie to wykazuje cebula w różnej postaci.
Neutralizuje szkodliwe skutki spożywania tłustych posiłków
Jedzenie tłustych posiłków powoduje, że krew staje się bardziej lepka, wzrasta poziom cholesterolu oraz fibrynogenu odpowiedzialnego za powstawanie skrzepów. W wyniku eksperymentu przeprowadzonego w latach 60-tych XX wieku wykazano, że poziom cholesterolu po zjedzeniu tłustego posiłku z cebulą był niższy, niż niż poziom cholesterolu po tym samym posiłku – pozbawionym cebuli. Dodatkowo lepkość krwi oraz poziom fibrynogenu we krwi wśród uczestników spożywających posiłek z cebulą był niższy, co potwierdziło działanie przeciwkrzepliwe cebuli. Dodatek cebuli w każdej formie (smażonej, gotowanej, suszonej, surowej) wykazywał zbliżone działanie. Warto więc decydując się na tłusty stek, jajecznicę na boczku, czy innych tłustych potraw, dodać kilka plastrów cebuli.
Działanie przeciwbakteryje i przeciwwirusowe
Olejki lotne zawarte w cebuli wykazują działanie przeciwbakteryjne zbliżone do antybiotyków oraz wykazuje działanie wykrztuśne. Nic więc dziwnego, że do tej pory syrop z cebuli stosowany jest w przeziębieniach i infekcjach górnych dróg oddechowych.
Wpływa korzystnie na stan włosów i paznokci
Dzięki zawartości związków siarki pobudza wzrost włosów i paznokci
Działa odkwaszająco
Dzięki dużej zawartości pierwiastków o charakterze zasadowym cebula przyczynia się do odkwaszenie organizmu i przywrócenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.
Zwiększa biodostępność żelaza i cynku
Wg. badań opublikowanych przez prestiżowy magazyn Journal of Agricultural and Food Chmiestry, spożywanie czosnku lub cebuli z produktami zbożowymi zwiększa biodostępność zawartego w nich żelaza oraz cynku o kolejno 70% i 160%! Jest to szczególnie istotne w przypadku wegetarian, którzy często cierpią na niedobory tych pierwiastków.
- Pobudza perystaltykę jelit
- Działa moczopędnie
- Obniża ciśnienie krwi
- Zwiększa szczelność naczyń krwionośnych
- Pobudza perystaltykę jelit
- W dużych dawkach może obniżać poziom cukru o diabetyków
Literatura:
Carper J. Apteka Żywności. Vesper, Poznań 2008Capasso F. i inni: Eating garlic and onion: a matter of life or death, British Journal of Cancer, 2004
Hopkins J.:Czosnek i cebula. Zastosowanie i właściwości lecznicze, K.E.LIBER, Warszawa 2008.
Więcej dietetycznych ciekawostek i produktów o cudownych właściwościach odżywczych i zdrowotnych znajdziesz pod linkiem.